คำถามที่ผมเจอบ่อยที่สุดเวลาไปพูดเรื่อง quantum computation คือ เมื่อไรมันจะใช้งานได้จริง คำคอบคือ Now ครับ แต่ว่าจะใช้ได้เฉพาะกับงานบางประเภทเท่านั้น ยกตัวอย่างเช่น เรารู้กันดีว่าการทาสีแผนที่โดยใช้ไม่เกิน 4 สีเป็นปัญหาที่ยากมาก ใช้เวลานานในการคำนวณหากเราใช้คอมพิวเตอร์แบบปัจจุบัน (classical computer) แต่ถ้าใช้ quantum computer จะเร็วขึ้นกว่าเดิมมาก (แม้ว่ายังเป็น exponential อยู่แต่เร็วขึ้นประมาณ quadratic เท่า)
ในวิดีโอนี้ ลูกศิษย์ผม Wen Wen ใช้ quantum computer แบบที่เรียกว่า quantum annealer ของบริษัท D-wave ที่สหรัฐในแก้ปัญหาการทาสีแผนที่โดยใช้ไม่เกิน 4 สี ผลออกมาใช้ได้เลยทีเดียวครับ
ถามว่า D-wave ราคาเครื่องละเท่าไร ทำไมเราไม่ซื้อมาใช้เลยล่ะ ราคาประมาณ 100 ล้านเหรียญสหรัฐหรือประมาณ 3000 ล้านบาทครับ เอาปัญญาที่ไหนมาซื้อ แถมเราไม่ควรจะซื้อเทคโนโลยีของชาวบ้านด้วย เพราะเราจะไม่เรียนรู้อะไรเลย ซื้อใช้อย่างเดียว
ศูนย์เทคโนโลยีควอนตัมของ มช เรา เลยตัดสินใจว่าจะสร้าง quantum annealer ขึ้นมาเอง ราคาน่าจะถูกกว่าเยอะครับ ถ้าสำเร็จ เราจะได้เทคโนโลยีของเราเอง และทำให้ชาติไทยยืนเคียงบ่าเคียงไหล่กับต่างประเทศได้ ไม่เป็นเพียงผู้บริโภคเทคโนโลยีอีกต่อไปครับ
ปล. Wen Wen เป็นนักศึกษาวิศวะไฟฟ้า อินเตอร์เนชั่นแนลโปรแกรมปีสุดท้าย ของมหาวิทยาลัยขอนแก่น แต่มาฝึกงานที่ศูนย์ควอนตัม มช