คนไทยเคยมีศาสนาดั้งเดิมคือศาสนาผี ซึ่ง “ผี” ในที่นี้มีความหมายครอบคลุมทั้งคำว่า “God” และ “Spirit”
“พระผู้เป็นเจ้าบนสวรรค์” ก็เป็น “ผี”
“เจ้าป่าเจ้าเขา” ก็เป็น “ผี”
“คนตาย” ก็เป็น “ผี”
“อะไรที่มองไม่เห็น” ส่วนใหญ่ก็เป็น “ผี”
ทั้งชาวไทใหญ่ไทน้อยต่างมีตำนานศาสนาผีว่าด้วยการสร้างโลกและกำเนิดชนชาติไทยที่คล้ายคลึงกัน ในที่นี้ผมจึงจะเล่าตำนานสร้างโลกเวอร์ชันไทยอาหมให้ฟังนะครับ
...ตามตำนาน แต่แรกนั้นมีแต่ “น้ำ”...
มีท้องน้ำกว้างใหญ่ไพศาลสุดลูกหูลูกตา จากน้ำนั้นจึงมี “ฟ้า” ซึ่งเป็นสิ่งมีชีวิตอย่างแรก
ฟ้ามีลักษณะเป็นก้อนเนื้อ ลอยอยู่เฉยๆ ไม่มีหัว ไม่มีขา ไม่มีปาก
ต่อมาฟ้ามีความปรารถนาจะรู้จักโลก ความปรารถนานั้นแรงกล้าจนบังเกิดเป็น “ตา” ขึ้นบนตัวฟ้า
เมื่อฟ้าลืมตามองโลกแล้ว พบว่าไม่มีอะไรน่าดู จึงเกิดความปรารถนาที่จะสร้างสิ่งน่าดูขึ้นบนโลก ความปรารถนานั้นทำให้เกิด “ขุนทิวคำ” (แปลว่า ความน่าดู) แยกออกมาจากตัวฟ้า
ขุนทิวคำนอนหงายบนน้ำ บังเกิดดอกบัวงอกออกมาจากสะดือ จากบัวเกิดปู จากปูเกิดเต่า จากเต่าเกิดงูใหญ่มีแปดพังพานแผ่ไปแปดทิศ จากงูนั้นจึงเกิดพญาช้างเผือก
จากนั้นขุนทิวคำจึงเนรมิตภูเขาทางเหนือและใต้ของโลก มีเสาใหญ่ปักอยู่บนยอดเขา แล้วเนรมิตแมงมุมทองคู่หนึ่งให้ชักใยเชื่อมเสาเข้าด้วยกัน
ใยของแมงมุมกลายเป็นท้องฟ้า และกลายเป็นสวรรค์ ขี้แมงมุมตกลงมาบนน้ำกลายเป็นพื้นโลก
จากนั้นฟ้าได้มีลูกเป็นไข่อีกสี่ฟอง เมื่อไข่สี่ฟองฟักตัวก็แตกออก
ลูกที่เกิดจากไข่คนแรกชื่อ ฟ้าสางดินขุนญิว ฟ้าให้ไปครองพื้นโลก
ลูกคนที่สองชื่อแสนเจ้าฟ้าผาคำ ให้ไปครองพิภพงูแปดแสนตัวในน้ำ
ลูกคนที่สามชื่อแสนกำฟ้า ให้ไปครองสายฟ้าแปดล้านสาย
ลูกคนที่สี่ มีชื่อที่ฉลาดมาก ชื่อ “งี่เง่าคำ” ฟ้าให้อยู่ช่วยธุระของตน
หลังจากฟ้าสร้างโลกแล้ว สรรพชีวิตต่างๆก็ค่อยๆบังเกิดขึ้นบนพื้นแผ่นดิน และสวรรค์
กล่าวคือบนแผ่นดินนั้นเกิดสิ่งมีชีวิต พืชพันธุ์ต่างๆ รวมทั้งมนุษย์ซึ่งมีบ้านเมือง มีอารยธรรมขึ้น
ส่วนบนสวรรค์นั้นเกิดเผ่าพันธุ์ของผีแถนซึ่งคือเทวดาที่มีฤทธิ์ ผีแถนเหล่านี้มีผู้นำชื่อ “เลงดอน” เลง แปลว่าแห่งเดียว ดอนแปลว่าที่สูงน้ำไม่ท่วม เลงดอนจึงแปลว่าที่ดอนเพียงแห่งเดียวซึ่งสรรพสิ่งใต้หล้ามาพึ่งพาอาศัย ผมสงสัยว่าถ้าแปลไทยเป็นไทยมันจะเป็นคำว่า “แหล่งดอน” น่ะครับ
เลงดอนปกครองผีแปดแสนตัวบนสวรรค์ มีผีเด่นๆเช่น เจ้าสายฝนใหญ่ใหญ่ (เทพแห่งหมอก) และย่าเสียงฟ้า (เทพแห่งการศึกษาเล่าเรียน) ผีเหล่านี้ทำหน้าที่ให้คุณให้โทษกับมนุษย์ตาม category ของตน
อนึ่งฟ้ากับลูกทั้งสี่เป็นตัวแทนของ “ธรรมชาติ” หรือเป็นผีอีกชั้นหนึ่งที่อยู่เหนือกว่าผีแถนอีก
#มิตรสหายท่านหนึ่ง