นักวิชาการให้ความเห็นว่าการล่าแม่มดในช่วง ศ ที่ 15 นั้น เพราะเป็นกลไกการโปรโมตศาสนาให้มีผู้มานับถือนิกายตัวเองมากขึ้น ในช่วงแย่งศรัทธาศาสนิก หลังจากมีการ รีฟอร์ม ศาสนาเป็นนิกายโปรแตสแตน"
เพราะศริตจักรได้ออกมาโฆษณาว่า การสังหารแม่มดนั้น เพื่อปกป้องพลเมืองจากซาตาน เป็นโฆษณาชวนเชื่อว่าโปรแตสนั้นดีกว่าคาทอลิก
ย้อนกลับไป ช่วง ศ ที่ 9-14 คริตจักรปฏิเสธการมีตัวตนของแม่มด ว่ามีอยู่จริง เริ่มจากพระเจ้าคาโลมานแห่งฮังการี่ พระองค์ทรงสร้างมาตรฐานการวินิจฉัยคดีแม่มด โดย ใครถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่มด ให้ลองแสดงเวทมนต์ดู ทำไม่ได้ ถือว่าเป็นบ้า หากเป็นบ้าก็ไม่โดนประหาร แต่โดนฝากขังอย่างเดียว พอมาในสมัยพระสันตปาปาอเล็กซานเดอร์ที่ 4 ปี 1258 ได้สั่งให้ห้ามฟ้องร้องเรื่องเวทมนต์คาถา ถือว่า ภัยพิบัติ โรคร้ายต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นไม่ใช่เพราะเวทมนต์ แต่เป็นเพราะ พระเจ้าลงโทษความผิดบาปของมนุษย์เอง ในช่วง ศ ที่ 9-14 นั้น การล่าแม่มดลดน้อยลงมากอย่างเห็นได้ชัด
พอมา ปลาย ศ ที่ 14 - ต้น ศ 15 ได้มีการปฏิรูปศาสนาขึ้น ทำให้เกิดโปรแตสแตน ขึ้นมา พวกโปรแตสฯนั้น มีการชวนเชื่อเรียกศรัทธา ดิสเครดิต คาทอลิกว่าเป็นแนวทางที่ผิด ตนเองบริสุทธ์กว่า และมีแต่เพียงโปรแตสเท่านั้นที่สามารถปกป้องศาสนิกจากซาตานได้ กระบวนการโฆษณาชวนเชื่อนั้นคือ " การล่าแม่มด "
ด้วยเหตุนี้เอง ศาสนิกที่ยังลังเลในความเชื่อตัวเองอยู่ ก็ได้ย้ายข้างไปฝ่าย โปรแตสฯ ทำให้ทางโบสถ์คาทอลิก ก็มีท่าทีเปลี่ยนไป ต้องใช้หนามหยอก หนามบ่ง เล่นแผนโฆษณาชวนเชื่อเหมือนกัน ด้วยเหตุนี้เอง ฝั่งคาทอลิกก็กลับมาล่าแม่มดด้วยเพื่อ ดึงให้ศาสนิกของตนไม่ย้ายไปเป็นโปรแตส ฯ แต่ความเข้มข้นไม่เท่า สรุปรายงานคือ พื้นที่ ที่มีคาทอลิกเยอะ จะมีการล่าแม่มดน้อยกว่า พื้นที่ ที่มี โปรแตสแตนเยอะนั้นเอง โดนยกตัวอย่างที่ เยอรมัน จุดเริ่มต้นของนิกายโปรแตสฯ มีอัตราการล่าแม่มดอยู่ราว 40 % ในหลายพื้นที่ ที่โปรแตสแตนขยายออกไป เช่น สวิตเซอแลนด์ ฝรั่งเศส อังกฤษ และ เนเธอแลนด์ มีอัตราการล่าแม่มดถึง 35% ในขณะที่ สเปน โปรตุเกส ไอร์แลน อิตาลี่ ที่มีการนับถือคาทอลิกอย่างเข้มแข็ง กลับมีการล่าแม่มดอยู่ราว 6% เท่านั้น
นักวิชาการให้ข้อคิดเห็นว่า การล่าแม่มดที่ลดลงนั้น อาจเป็นเพราะ สนธิสัญญาสันติภาพเวสต์ฟาเลีย หลังจบสงคราม 30 ปีระหว่าง คาทอลิกกับโปรแตสแตน ปี 1648 เพราะ มีความมั่นคงของสมดุลอำนาจใหม่ในยุโรป และ การผูกขาดทางศาสนาในพื้นที่ของตนเอง ระหว่าง คาทอลิก กับโปรแตสแตน ทำให้มีการลด การล่าแม่มด เพื่อเป็นโฆษณาชวนเชื่อ
แต่อย่างไรก็ตาม การล่าแม่มดก็ไม่ได้หยุดกันง่าย ๆ เพราะมันก็ยังดำเนินต่อไป ในระหว่างช่วง คศ 1650 - 1700 นักวิชาการให้ความเห็นว่า มันเป็นเพราะ ผู้คนคุ้นเคยกับวิธีการนี้ และ เชื่อว่ามันเป็นวิธีที่จะปกป้องชุมชนพวกเขาจากสิ่งชั่วร้ายอย่างซาตานได้
source https://www.history.com/news/how-medieval-churches-used-witch-hunts-to-gain-more-followers
https://www.britannica.com/biography/Coloman
#มิตรสหายท่านหนึ่ง