Artes Liberales
แปลว่าศาสตร์ของคนว่างไม่ต้องทำมาหากิน มีไวยยากรณ์ วาทศิลป์ เรขาคณิต พีชคณิต ดาราศาสตร์ ดนตรี กับ ตรรกวิทยา เขาเรียนเพื่อให้เป็นคนคิด คนตัดสินใจ ไม่ใช่คนทำ เรียนที่ Universitas Magistrorum et Scholarium-ชุมชนของอาจารย์และศิษย์ มาตั้งแต่ คศ.1100
ส่วนศาสตร์ของคนทำมาหากิน ลงมือ วาด แกะ ก่อ ฉาบ ฯลฯ เขาเรียก Artes Serviles แปลว่า ศาสตร์ของผู้รับใช้ เรียนกันตาม Guild เป็นระบบฝึกงาน พ่อแม่ฝากฝังกับตัวช่างที่เป็นอาจารย์
ต่อมายูนิแวร์ซิตาส ก็กลายมาเป็นUniversity บ้านเมืองมีเสรีใครใคร่เรียนได้เรียน แต่มหาวิทยาลัยที่มีมาตรฐานเขายังยึดรูปแบบเมื่อครั้ง1000ปีก่อนเพื่อทำให้ศิษย์เป็นปัญญาชนจะได้ไม่ให้ความเห็นสตึแบบนี้
ที่เรียนไหนเขาเน้นแต่วิชาบางวิชา ในประเทศที่เจริญเขาจะไม่เคลมตัวเองเป็นยูนิแวร์ซิตาส เขาเรียกตัวเองว่า Institute ออกใบประกาศชื่อDiploma มาจากDiplomatis แปลว่าจดหมายแนะนำตัวที่สืบทอดมาจากระบบGuildดั่งเดิม ซึ่งก็มีเกียรติพอๆกัน
Bachelor มาจาก Bacca(ลูกเบอรี่)laureus(มงกุฎแบบนักกีฬาโรมัน)แปลว่ามงกุฎผลเบอรรี่ ลูกเบอรรี่แทนผลของการศึกษา เป็นเครื่องหมายของแชมป์
ส่วน Doctor ละตินแปลว่าครู Master แปลว่าหัวหน้า ทั้งหมดมันมาจากระบบการเรียนแบบยูนิแวร์ซิตาส
โลกสมัยใหม่ เราทำวิชาที่ไม่เคยอยู่ในยูนิแวร์ซิตาส มาทำให้ซับซ้อนจนเป็นที่ยอมรับให้สอนได้ในยูนิแวร์ซิตาส ซึ่งเป็นผลมาจากการปฏิวัติวิทยาศาสตร์ แต่เขาก็ยังต้องสอนวิชาLiberal art จะได้แยกออกว่าใครเรียนในยูนิแวร์ซิตาส ใครไม่ใช่