"พิ่งคุยกับ มิตรสหายท่านหนึ่ง เลยตระหนักว่าที่เกาหลีใต้นี่มันไม่ใช่แค่ State-Led Economic Development แต่มันเป็น State-Led Cultural Development ด้วย คือแม่งเอาเงินไปลงกับศิลปวัฒนธรรมเยอะมากและแม่งลงหมดตั้งแต่พวกสมัยนิยมเพื่อขายยันพวก "ดั้งเดิม"
ผมไม่แปลกใจที่คนในแวดวงศิลปะจะอิจฉาเกาหลีใต้ แต่สำหรับผม แบบนี้ทำให้ในทางเศรษฐกิจคิวเรเตอร์หัวก้าวหน้ากับ เจตนา นาควัชระ ก็ไม่ได้มีจุดยืนที่ต่างอะไรกันเท่าไรที่มองว่า "ปัญหา" ของแวดวงศิลปะคือการที่ไม่ได้รับการสนับสนุนที่ควรจากรัฐ
ป.ล. สำหรับผม ไม่ว่าจะดีหรือไม่ดี เกาหลีใต้นี่เป็นเคสยกเว้นมาก รัฐแม่งมีพลังทางเศรษฐกิจระดับบัดซบถึงปัจจุบัน คือแม่งเป็น Centrally-Planned-Capitalist Economy ที่บูมรยำสัส ไม่ได้เกิดขึ้นง่าย และไม่ได้เลียนแบบง่ายๆ แน่ๆ (ซึ่งในแง่นี้แม้ว่า "รูปแบบ" ศิลปวัฒนธรรมแม่งจะคล้ายญี่ปุ่น แต่แนวทางพัฒนาแม่งคนละเรื่องเลย ญี่ปุ่นเท่าที่ผมเข้าใจแม่งพัฒนาแต่ทางเศรษฐกิจจริงๆ ไอ้ความรุ่มรวยของศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัยนี่ถือเป็น Side Effect ของการเพิ่มพลังการบริโภคของพลเมืองแล้วปล่อยให้ตลาดมันทำงานของมันเอง แน่ๆ ซึ่งแม่งคนละเรื่องกับการจงใจเอาเงินไปลงเพื่อเจตนาให้เกิดแบบเกาหลีใต้)
ป.ล. 2 อีกเรื่องที่น่าสนใจ คือเกาหลีใต้แม่งเป็นประเทศที่ Image Conscious ระดับบ้าคลั่งมาก คือมันมีการจัดการเป็นระบบให้ "บุคคลที่ดูไม่งามตา" เช่นคนจนและคนแก่ แม่งออกไปจากท้องถนน สัส ในแง่นี้เกาหลีเหนือและใต้แม่งก็มีอะไรเหมือนกันมากกว่าที่เข้าใจกัน"
#มิตรสหายท่านหนึ่ง