Fanboi Channel

"โกงข้อสอบ

อันนี้พูดถึงเรื่องโกงข้อสอบทั่วๆไปนะ ไม่ได้พูดถึงเฉพาะกรณีการโกงสอบเข้าหมอรังสิตเคสเดียว เดี๋ยวอ่านแล้วจะว่า เอ๋ อาจารย์xxทำไมมาแก้ต่างให้พวกคนไม่ดี บ้ารึเปล่า พอดีเห็นปฎิกริยากับข่าวนี้แล้วมีประเด็นบางอย่างที่น่าสนใจแต่ยังไม่ค่อยมีใครพูดถึง

ขึ้นชื่อว่า “โกง” ได้ยินก็โมโหแล้วใช่มะสำหรับคนไทยทั่วๆไปเนี่ย ราวๆสิบปีกว่าๆมานี้เป็นประเด็นสำคัญของประเทศเลย เรื่องโกง เรื่องคอรัปชั่น ประเทศชาติเราไม่เจริญก็เพราะคนโกงเนี่ยแหละ เป็นอะไรที่เลวร้ายมาก อันนี้ไม่เถียง แต่เราๆจบกันแค่ที่ด่าคนโกง อยากจับคนโกงไปประหารไง และวิธีแก้ปัญหาก็คือการสร้างจิตสำนึก สั่งสอนลูกหลานว่ามันไม่ดีนะ อย่าโกง จบอยู่แค่นี้ ซึ่งก็ถูก แต่ไม่ถูกทั้งหมด

ก็เหมือนกับทุกๆเรื่อง การลดทอนประเด็นปัญหาให้เหลือแค่ระดับ “บุคคล” โยนว่าเป็นเรื่องจิตสำนึก สันดาน ความละอายต่อบาปของแต่ละคน มันทำให้เราไม่เข้าใจกลไกของปัญหาอย่างแท้จริง แล้ววิธีแก้ปัญหาเราก็กลับไปที่ระดับบุคคล ไปสร้างจิตสำนึกอะไรเนี่ยไปเรื่อย คือทำแบบนี้ไปยี่สิบสามสิบปีมันก็ไม่ได้ผลหรอก ถ้าเราไม่ไปแตะตัว “โครงสร้าง” ที่ทำให้เกิดปัญหาด้วย

กลับมาที่เรื่องการโกงข้อสอบเนี่ยเราพูดกันแต่ประเด็นคุณธรรม จริยธรรม หมอผู้ใหญ่ก็ได้ทีออกมาเทศนากันใหญ่ว่าวิชาชีพแพทย์ต้องมีคุณธรรมสูง โกงเข้ามาอย่างนี้เป็นหมอไม่ได้หรอก ซึ่งไม่ถูกทั้งหมด ผมเป็นอาจารย์มาหลายปีแล้ว จะบอกว่าเจอทุกปีนะเรื่องนักเรียนลอกข้อสอบ ลอกงานมาส่ง โกงรีไควเมนท์ ให้คนอื่นทำแลปให้ ฯลฯ มีหมดแหละ ขึ้นอยู่กับว่าจะจับได้หรือเปล่า ถ้าเราคิดง่ายๆแบบข้างต้นนี่เราก็ชี้หน้าด่าไปเลยว่าเด็กพวกนี้เลวไม่มีคุณธรรม อย่าให้จบมาเป็นหมอเลย ไล่ออกให้หมดเถอะ

แต่เอาเข้าจริงเด็กเหล่านี้ก็ไม่ได้เลวร้ายอะไรขนาดนั้นหรอก หลายคนก็เป็นเด็กดี ใส่ใจคนไข้ มีน้ำใจกับเพื่อนฝูง เพียงแต่ ณ จังหวะนั้นๆมันมีอะไรบางอย่างที่ทำให้เขาเลือกที่จะไม่ตรงไปตรงมากับการเรียน เช่น อ่านหนังสือไม่ทัน ตกสเตปแล้วตกสเตปอีก คนไข้จะมาไม่ได้แล้วแต่ดีไซน์ยังไม่ผ่านอาจารย์แม่งก็ไม่ค่อยเข้ามาตรวจ ไปจนถึงเหตุผลงี่เง่าๆแบบไม่ชอบเรียนวิชานี้เลย ลอกๆให้มันผ่านไปแล้วกัน เหตุผลมันมีหลากหลาย แล้วไอ้ระบบการเรียนการสอนในคณะก็มีส่วนเยอะที่ทำให้นักศึกษาต้องดิ้นรน เพราะถ้าไม่ผ่าน ไม่ได้รีไคว์เมนท์ สอบไม่ได้ เค้าจะโดนทิ้งไว้ข้างหลัง ใครที่จิตใจไม่แข็งแกร่งพอก็อาจจะเลือกการเอาตัวรอดโดยไม่เลือกวิธีการทั้งๆที่พื้นฐานก็ไม่ได้เป็นคนชั่วร้ายอะไร

ลองมาคิดๆดูแล้ว สิ่งที่ทำให้เด็กนักเรียนมี “แนวโน้ม” ที่จะ “โกง” ข้อสอบ นอกจากการเป็นเด็กนิสัยไม่ดีแล้ว อันหนึ่งที่สำคัญมากๆก็คือระบบการศึกษาบ้านเรามันเน้น “academic achievement” หรือผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษามาตั้งแต่ชั้นก่อนอนุบาลเลย คือถ้าคุณจะเป็นคนที่ประสบความสำเร็จในชีวิตเนี่ย คุณต้องเรียนเก่งๆ สอบได้เกรดดีๆ พิสิกส์ เคมี ชีวะต้องแน่น แล้วไอ้นิยามการ “ประสบความสำเร็จในชีวิต” เนี่ยมันก็แคบมาก คือคุณก็ต้องสอบเข้ามหาวิทยาลัยดีๆได้ อยู่ในคณะดีๆ เป็นหมอ เป็นวิศวกร ถ้าสายศิลป์ก็ต้องเข้าอักษรจุฬาหรืออะไรก็ว่าไป อย่างน้อยก็ต้องจบปริญญาตรีนั่นแหละถึงจะประกันว่าคุณจะมีชีวิตที่ดี ซึ่งการจะไปถึงตรงนี้คุณก็ต้อง “เก่งเรียน” เก่งในที่นี้คือเก่งเลข เก่งภาษา เก่งอะไรที่มันเป็น academic แม้แต่ถ้าอยากเป็นพ่อครัวก็ต้องเก่งเคมี จะได้เข้าฟู้ดไซน์ หรือเก่งอังกฤษจะได้เข้าการโรงแรม คือทุกอย่างมันขึ้นอยู่กับการเก่งหนังสือหมด มันถึงมีพ่อแม่ที่กำหนดตารางชีวิตให้ลูกแบบที่แชร์กันอยู่น่ะ นั่นคือโอนลี่เวย์ของการประสบความสำเร็จของเด็กไทยเลย

(ต่อเม้นล่าง)

(ต่อจาก >>127 )

น่าจะเคยดูการ์ตูนอันนึงที่เป็น ลิง กระต่าย ปลา งู มาเข้าโรงเรียนด้วยกัน แล้วครูก็สั่งว่า เอ้า นักเรียนวันนี้เราจะสอบปีนต้นไม้กัน ใครปีนได้ดีจะได้เกรดดี การศึกษาไทยมันเป็นงั้นแหละ ใครเกิดมาฉลาดหน่อยก็เป็นลิง ปีนต้นไม้ฉลุย ใครโง่หน่อยเกิดมาเป็นกระต่ายแต่บ้านรวยก็จ้างครูมาสอนปีนต้นไม้ อาจจะปีนไม่เก่งเท่าแต่ก็ได้คะแนนดีได้ แต่กลับกันถ้าไม่ได้เกิดมาเป็นลิงแล้วดันจนด้วยก็เป็นปลาในโถ ออกจากน้ำก็ยากละ ยังต้องปีนต้นไม้อีก ต้องพยามกันขนาดไหนถึงจะสอบผ่าน แล้วถ้าสอบไม่ผ่านทางเลือกอื่นมันก็มีจำกัดเอามากๆ โลกนี้มีปลาเป็นล้านๆ ก็แย่งโอกาสที่เหลือกันเอาเอง สังคมบ้านเรามันเป็นอย่างนี้ เน้นวัดกันที่การปีนต้นไม้ ทางรอดของคุณคือเกิดเป็นลิงไม่ก็บ้านรวย ถ้าเกิดมาเป็นปลาก็ต้องดิ้นรนเอาหนักๆ

บ้านเรามันไม่ค่อยมีนะ เด็กที่จะมีความฝันเป็นเชฟซูชิ เป็นช่างซ่อมรถเก่งๆ เป็นช่างไม้ฝีมือดี คือถ้าเป็นที่อื่นที่ “ความฝัน” ของคนมันหลากหลายและสังคมไม่ได้บ้าใบปริญญาเนี่ย ถ้าชอบทำกับข้าวมาก จบม.ปลายก็ไปทำงานร้านอาหาร ผ่านไปห้าหกปีก็เป็นเชฟ ก็ประสบความสำเร็จได้ แต่บ้านเราคนที่สู้ไม่ไหวในระบบการเรียนหนังสือมันจะถูกย้ำซ้ำๆว่าแกมันโง่ ไม่เก่งอะไรสักอย่าง จะลาออกมาฝึกอาชีพก็ไม่ได้พ่อแม่อยากให้เรียน ก็ทนๆเรียนอะไรที่ไม่ได้ชอบไป เกรดก็ห่วย จบมาได้ปริญญามาใบก็ไปทำอะไรที่ไม่ได้เรียนมาอยู่ดี วงจรมันก็แค่นี้

ที่ร้ายยิ่งไปอีกก็ระบบการเรียนบ้านเรามันเน้นกันที่ผลการเรียนแล้วมันก็เน้นผลกันจริงๆนะ คือถ้าคุณสอบได้ดีมันก็แปลว่าคุณสำเร็จ ไอ้กระบวนการเรียนรู้ระหว่างทางอะไรนี่ไม่ค่อยถูกเอามาวัดผล คือวัดศักยภาพกันในห้องสอบ การเรียนพิเศษมันถึงบูมนักในเมืองไทย แล้วระบบมันเป็นระบบแพ้คัดออกด้วย ครูเอย โรงเรียนเอยก็เอาใจ ประคบประหงมแต่เด็กเรียนเก่ง เด็กที่เรียนไม่ดีนี่ไม่ถูกมองเลย ปีนต้นไม้ไม่ได้ก็ดูแลตัวเองไปละกัน หลายคนที่ล้มเหลวในการเรียนมันก็ไปเอาดีด้านอื่น ดีหน่อยก็เล่นกีฬา แย่หน่อยก็ไปเป็นเนวัดดาวให้สาวกรี๊ด

ซึ่งเอาเข้าจริงมันไม่ใช่เรื่อง “รักดี” หรือไม่รักดีทั้งหมดด้วย บางคนอาจจะรักดีนะ แต่เกิดมาเรียนหลังสือไม่เก่งไง อ่านแทบตายก็ได้ดีได้ซี ถามว่าระบบการศึกษาเรามีพื่นที่ให้เด็กกลุ่มนี้ไหม ไม่มีหรอก ถ้าไม่มีตังค์เข้าเอแบค ก็ไปเรียนมหาวิทยาลัยชั้นรองๆไป ครูแนะแนวไม่สนใจด้วยซ้ำเด็กพวกนี้
ไอ้ช่องว่างตรงนี้มันเลยถ่างออกเรื่อยๆ ถ้าเทียบกับประเทศอย่างฟินแลนด์ที่ระบบการศึกษาเค้าเน้นทุ่มงบดูแลเด็กที่เรียนอ่อนนะ เค้าคิดว่าพวกนี้แหละที่ต้องดูแลพิเศษ จะได้ไม่ถูกทิ้งไว้ข้างหลัง แนวคิดมันต่างกันเลย

สรุปคือมันอยู่ใจจิตสำนึกของเด็กไทยทั่วๆไปเลยล่ะ ว่าคะแนน ว่าการสอบมันคือทุกสิ่งทุกอย่าง ผลลัพธ์คือตัวกำหนดชะตาชีวิต มันอยู่แบบไม่รู้ตัวด้วยว่าลึกๆเราคิดแบบนี้ แต่คนที่เรียนมาในระบบนี้ก็มีสัญชาตญานการเอาตัวรอดแบบนี้มาไม่มากก็น้อยแหละ ซึ่งมันก็ไม่แปลกหรอกที่จะมีเด็กกลุ่มหนึ่งที่ต้องการความสำเร็จตรงนี้มากๆโดยที่ไม่เลือกวิธีการ

To be clear นะ การโกงยังไงก็ไม่ดีอยู่แล้ว แต่ถ้าจะแก้ปัญหานี้จริงๆ มันต้องสร้างระบบการศึกษาที่มีพื้นที่ให้เด็กประสบความสำเร็จได้โดยไม่จำเป็นต้องโกงขึ้นมาด้วยน่ะ"

มิตรสหายท่านหนึ่ง