เกษตร กับเกษตรแปรรูป ไม่ใช่เรื่องเดียวกัน --
.
และเจ้าตลาด เป็นคนคุมครับ (ในกรณีไทย คือคนจีนคุม เพราะเขาเป็นเจ้าตลาด เป็นเจ้าของ Network ในตลาดจีน)
.
และประเทศที่การเกษตรดี ไม่ได้การันตีอะไรว่าแปรรูปจะดีด้วย เพราะมันเป็นคนละทักษะ
.
บางประเทศปลูกพืช เลี้ยงสัตว์อย่างเดียว แล้วใส่เรือข้ามโลกไปแปรรูปอีกมุมโลกนึง เออ มันเป็นแบบนี้จริงๆ
.
ถามว่าทำไมมันเป็นแบบนั้น ? ก็ลองถามตัวเองดู ว่ารู้เรื่องห้องเย็น เรื่องยิลด์ เรื่องตลาดที่จะนำเข้า เรื่องมาร์เก็ทติ้ง เรื่องฤดูกาล ต้นทุน คู่แข่งทาง ทางอ้อม พฤติกรรมผู้บริโภคแค่ไหน ฯลฯ ดีแค่ไหน
.
การแปรรูปไม่ใช่ง่าย สุดท้ายมันก็เหมือนโรงงานญี่ปุ่นนั่นแหละ ต้องอันเชิญเจ้าตลาดที่รู้เรื่องมาทำ ไม่งั้นลงทุนเป็นร้อยๆพันๆล้าน เจ๊ง ทิ้งๆขว้างๆ แล้วจะเข็ดอีกยาว
.
เอาจริงๆนะครับ มันมีเรื่อง 'การผูกขาดด้านกลับ'
หมายถึง 'การที่ลูกค้าเขามีพฤติกรรมที่จำเพาะ'
.
เช่น คนกินทุเรียนในโลก มันจะมีอยู่บางส่วนเท่านั้น ไม่ใช่ทุกคน หรือทุกวัฒนธรรมจะกินทุเรียนได้เหมือนกัน มันจึงทำตลาดยาก นิดๆ หน่อยๆ มันก็มีบ้าง แต่พูดถึงแบบจริงๆจังๆ ผลไม้ไทยหลายชนิดไม่ได้เป็นที่นิยมไปทั่วโลกขนาดนั้น
.
+
.
ลำไย ทุเรียน มีตลาดที่จำกัด -- และการขยายตลาด ทำการตลาด ใช้ต้นทุนมาก ต้องซื้อโฆษณา จ้างประชาสัมพันธ์ และไม่รับประกันความสำเร็จ
.
ผลไม้มันก็เหมือนอย่างอื่น มันมีของทดแทน บางชาติกินตระกูลเบอร์รี่ เชอรี่มาเป็นร้อยๆปี เขาไม่ได้ชินว่าจะมาแกะเปลือก อะไรแบบนี้
.
ตลาดผลไม้ที่นิยมจริงๆ มันมีความเฉพาะตัวอยู่ เช่น กล้วย แอปเปิ้ล กี่วี่ ส้ม -- แต่กล้วย ส้มนี้ปลูกกันได้หลายที่ในโลก ขายกันถูกๆ
.
เรื่องผัก เรื่องอะไรก็แบบนี้ สลัดบาร์หน้าตายังไง ก็ยังคงเป็นแบบนั้น พฤติกรรมการกินมันค่อยข้างตายตัว มันส่งผลให้ตลาดค่อนข้างนิ่งไปด้วย -- เช่นตอนเจอวิกฤติข้าวสาลีจากยูเครน ราคาข้าวเจ้าไม่ขยับเลย เพราะโดยพฤติกรรม มันไม่ใช้สินค้าทดแทนกัน (ไหนจะต้องหุง ต้องทำเมนู ฯลฯ)
.
การจะแปรรูป มันต้องเข้าใจดีมานด์ของผลิตภัณฑ์สำเร็จก่อน
.
เช่น น้ำมะพร้าว กะทิ เป็นหนึ่งในไม่กี่ผลไม้ที่นิยมมาก และมีพื้นที่ปลูกจำกัด
.
และการแปรรูปสินค้าเกษตร ไม่ได้ทำกันง่ายๆ มันยากในเชิงบริหารจัดการไม่แพ้อุตสาหกรรมอื่นๆนั่นแหละ -- ต้องมีห้องเย็น ต้องบริหารสต๊อก บริหารยิลด์ผลผลิต ฯลฯ ขายแพงมากก็ไม่ได้ เพราะต่อให้ไม่กิน เขาก็ไม่ตาย (ต่างจากสินค้าอุตสหกรรมที่ต้องใช้ ไม่งั้นจะมีผลต่อการใช้ชีวิตด้านอื่น)
.
หมายถึง มันต้องได้โพรดักส์แชมป์เปี้ยนจริงๆ แบบที่ว่าฮิตกันทั่วโลก ถึงจะขายได้สัก 1-2 ตัว
.
++
.
สิ่งนี้ไม่ง่าย
.
เพราะอย่าลืมว่า ทุกอย่างในเซเว่น ก็คือเกษตรแปรรูปทั้งนั้น ไม่กิน 1 ก็กิน 2 มันมีผลิตภันฑ์ทดแทนหลากหลายมากๆ -- เรื่องเล่านี้คือความท้าทายของคำว่าแปรรูป
.
แปรรูปจริงๆ คือแป้งสาลี ทำได้หลายอย่าง ขนมปัง เค้ก หมี่ ไทยต้องนำเข้าจากสหรัฐฯ มากในแต่ละปี -- ถั่วงี้ ญี่ปุ่นชอบ ผมชอบ แต่ดูๆแล้วคนไทยไม่ค่อยฮิต
.
การแปรรูป ถ้าให้ผมสรุปนะ เครื่องดื่ม กับ ซอส (พวกปรุงรส) มีโอกาสมากที่สุดสำหรับอุตสาหกรรมไทย
.
ผักน่ะ มันเป็น 'ผลิตภัณฑ์ที่ผูกขาดเชิงพฤติกรรม'
.
หมายถึง คนจะนิยมอยู่ไม่กี่อย่างหรอก เช่น ผักกาด แครอท กระหล่ำบางพันธ์ มันไม่ใช่ว่าทุกพันะ์จะขายได้ดี หรือแทนที่กันได้
.
.
สินค้าเกษตรแปรรูปเชิงความหลากหลายสายพันธ์ จะมีเพดานดีมานด์อยู่