เรื่องที่รัสเซียปิดท่อก๊าซไปยุโรปนั้นมีประเด็นที่ต้องนึกถึงดังนี้ครับ
1.ท่อก๊าซรัสเซียไปยุโรปมีหลายสายเช่น Nord Stream (คนละท่อกับ Nord Stream 2 ที่ถูกระงับไป), Yamal, Turk Stream ฯลฯ แต่ละสายก็มีปริมาณก๊าซและประเทศทางผ่านกับปลายทางแตกต่างกัน เท่าที่มีข่าวตอนนี้รัสเซียพึ่งปิดเฉพาะท่อก๊าซ Yamal ซึ่งเป็นท่อก๊าซหลักไปยังโปแลนด์และเยอรมนี แสดงว่าเป้าหมายตอนนี้ของรัสเซียเล็งไปที่เยอรมนีเป็นหลัก ต้องติดตามต่อไปว่ารัสเซียจะปิดท่อก๊าซอื่นๆด้วยหรือไม่ แต่ส่วนตัวผมคิดว่ารัสเซียไม่น่าจะปิดท่อก๊าซ Turk Stream เพื่อรักษาความสัมพันธ์กับตุรกี ซึ่งในกรณีนี้ประเทศอื่นๆที่ใช้ Turk Stream เช่นกรีซและเซอร์เบียก็จะได้รับผลกระทบค่อนข้างน้อยครับ พูดง่ายๆคือผลกระทบของการปิดท่อก๊าซไปยังยุโรปนั้นขึ้นกับว่าเป็นท่อก๊าซสายไหนและประเทศไหนเป็นทางผ่านครับ
2.ประเทศยุโรปแต่ละประเทศใช้ก๊าซจากรัสเซียไม่เท่ากัน ตัวเลข 40% นั้นเป็นเพียงค่าเฉลี่ย แต่ถ้าไปดูข้อมูลเป็นรายประเทศจะเห็นว่าปริมาณก๊าซจากรัสเซียที่ประเทศยุโรปต่างๆใช้นั้นจะต่างกันมาก มีตั้งแต่น้อยถึงมาก ยกตัวอย่างเช่น เนเธอร์แลนด์ 11%, ฝรั่งเศส 24%, โปแลนด์ 40%, อิตาลี 46%, เยอรมนี 49%, บัลแกเรีย 77%, ลัตเวีย 93%, ฟินแลนด์ 94%, มอลโดวา 100%, บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา 100%, มาซิโดเนียเหนือ 100% เป็นต้น (เนื่องจากแต่ละปีแต่ละประเทศนำเข้าก๊าซไม่เท่ากัน ผมขออ้างอิงตัวเลขจาก Statista ปี 2020 นะครับ) เมื่อประเทศยุโรปนำเข้าก๊าซจากรัสเซียคิดเป็นสัดส่วนไม่เท่ากัน แต่ละประเทศก็จะได้รับผลกระทบจากการปิดท่อก๊าซไม่เท่ากันด้วย ประเทศไหนใช้ก๊าซจากรัสเซียมากแล้วโดนปิดท่อก๊าซก็จะได้รับผลกระทบมาก คำถามคือต่อให้ EU ซึ่งมีที่ตั้งอยู่ที่กรุงบรัสเซลส์ ประเทศเบลเยียมจะยืนกรานจะคว่ำบาตรรัสเซียต่อไป แต่ประเทศเหล่านี้จะทนทำตามนโยบายของ EU ได้นานแค่ไหน ก่อนที่จะต้องเอาผลประโยชน์ของชาติตนเองเป็นที่ตั้งแล้วแตกแถวกลับไปเจรจากับรัสเซีย ถ้ามีประเทศยุโรปแตกแถวมากขึ้น นอกจากจะทำให้มาตรการคว่ำบาตรรัสเซียมีประสิทธิภาพลดลงแล้ว อาจส่งผลต่อความเป็นหนึ่งเดียวของ EU เองด้วย นี่เป็นอีกประเด็นที่ต้องนึกถึงครับ
สวัสดี
06.03.2022
