ถูกทั้ง >>954 กับ >>956 แต่มีเรื่องจะเสริมนิดนึง
จะพยายามเล่าเลี่ยงเรื่องที่ผิดกฎละกันนะ
ตอนเจริญสัมพันธ์ครั้งแรกไม่มีผลอะไร แถมอังกฤษทำสัญญากับฝรั่งเศสตาม >>954
ที่มีผลคือตอนสยามมีความสัมพันธ์กับรัสเซีย และเยอรมัน ในสิบปีให้หลัง
ท่าทีอังกฤษ ฝรั่งเศสเปลี่ยนจัดๆ ตอนที่สยามเริ่มสนิทกับเยอรมัน(ปรัสเซีย)ว่ะ
เยอรมันยุคนั้นกองทัพแข็งแกร่ง แถมพรมแดนติดฝรั่งเศสด้วย
พอสยามเป็นมิตรกับเยอรมันเลยไม่กล้าผลีผลามแล้ว
เรื่องที่ไม่ค่อยถูกเล่า คือสยามสัมพันธ์กับเยอรมันดีมาก ช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ถึงต้นศตวรรษที่ 21 หลังไปยุโรป ดยุคแห่งบรุนส์วิค ทูตปรัสเซีย มาตากอากาศไทยบ่อยมาก ราชวงศ์สนิทสนมกัน แล้วเยอรมันนี่ไม้เบื่อไม้เมาอังกฤษกับฝรั่งเศสตัวจริง
แต่ตอนสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง สยามไปเข้ากับฝ่ายพันธมิตร ยึดเรือเยอรมันที่เทียบท่า ส่งทหารไปช่วยรบ (ไปถึงสนามรบจริงๆ นะ มีตายด้วย รายชื่อดูได้ที่อนุเสาวรีย์ข้างศาลฎักา ที่ว่าไปเดินสวนสนามเฉยๆนี่ความเชื่อผิดๆ) เรื่องที่สอนต่อกันมาเลยเป็นว่าเะราะเป็นมิตรกับรัสเซียน่ะ