ไปเจอของดีมาเลยอยากแนะนำบอกต่อครับ
เคยเอื้อมไปหยิบมือถือมาตอบ Line กลางดึก แล้วแสงจากจอแยงตามาก ต้องใช้เวลาซักพักกว่าจะตอบข้อความได้ไม๊ครับ ?
เคยสงสัยไม๊ว่า ทำไมคนเราถึงอ่านอะไรบนจอคอมพิวเตอร์ / laptop / tablet แล้วจะไม่สามารถทำได้นานเท่าอ่านหนังสือเป็นเล่ม หรือจะปวดหัว / ตารู้สึกล้า ?
หรือหลายๆอาจจะคนใช้มือถือก่อนนอนนานๆแล้วพบว่าทำให้นอนหลับได้ยากขึ้น ?
สาเหตุนึงมาจาก "แสงสีฟ้า" ที่ออกมาจากหน้าจออุปกรณ์เหล่านั้นที่ไปส่งผลต่อสมองของเราครับ
ต้องเล่าก่อนว่า หน้าจออุปกรณ์อิเล็คทรอนิคทั้งหลายที่เราใช้ในปัจจุบันเนี่ย ถูกออกแบบมาเพื่อใช้ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิปกติ (กลางวัน / ใช้งานใต้แสงแดด) ในขณะที่ร่างกายของเรา และสภาพแวดล้อมจริงของเรามีการเปลี่ยนแปลงของแสง ตลอดทั้งวัน
จออุปกรณ์ของเราจึงใช้งานได้ดีในเวลาปกติที่มีแสงแดดเพียงพอ แต่เมื่อเข้าสู่เวลากลางคืน หรือเข้าในที่ร่ม แดดหมด จอของเรายังทำงานเหมือนสภาวะที่อุณหภูมิสี เหมือนกลางวันอยู่.. เจ้า "แสงสีฟ้า" ที่ควรจะมีอยู่เฉพาะในเวลากลางวัน ก็ออกจากจอมาหลอกสมองของเราทำให้ร่างกายเราคิดว่าตอนนี้ยังเป็นเวลากลางวันอยู่ และทำให้สมองเราต้องใช้งานมากกว่าปกติในการประมวลผลของอุณหภูมิสีที่ตาเราไปโฟกัสอยู่ ส่งผลให้เกิดอาการล้าของสมอง ปวดหัว และนอนไม่หลับได้
ไม่นานมานี้จึงมีคนพยายามแก้ปัญหานี้ โดยเขียนโปรแกรมจัดการกำจัดแสงสีฟ้าของจอออกไปอัตโนมัติเมื่อถึงเวลาที่กำหนด (เมื่อพระอาทิตย์ตกดิน) เป็น freeware ชื่อ f.lux สามารถดาวน์โหลดได้ฟรีที่ https://justgetflux.com/ การใช้งานก็ง่ายมากๆแค่โหลดมาติดตั้งโปรแกรมจะรันเองอัตโนมัติ
ผมลองใช้เองมาซักพักนึงแล้วพบว่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพตาและสุขภาพการใช้คอมพิวเตอร์ตอนกลางคืนนานๆมากๆ
ในเวลากลางวันที่มีแสงอาทิตย์ปกติ f.lux จะไม่ถูกใช้งาน แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่ถึงเวลากลางคืน แสงแดดหมด พระอาทิตย์ตกดิน f.lux จะปรับอุณหภูมิสีของหน้าจอเราให้ เหมาะกับสภาพเวลานั้นๆมากที่สุดไปเรื่อยๆ หน้าจอเราจดูเหลืองขึ้นเรื่อยๆ เพราะ "แสงสีฟ้า" ได้ถูกปรับลดลง และจะลดลงเรื่อยๆจนกว่าจะใกล้เวลานอนของเรา เพื่อช่วยเตรียมสมองของเราให้พร้อมสำหรับการพักผ่อน
ผมมีตัวอย่างการใช้งานของผมให้ดูในภาพประกอบ โต๊ะทำงานที่ห้องของผมถูกจัดไว้โดยตั้งแสงไฟในห้องไว้ให้ไฟเป็นแสงสีเหลือง (warm white ที่ 2700 Kelvin) เหมาะกับการใช้สายตาสบายๆ ถ้าผมไม่เปิดใช้งาน f.lux ตามรูปบน อุณหภูมิสีที่ออกมาจากจอ จะมีแสงสีฟ้าค่อนข้างมาก ไม่เข้ากับสภาพอุณหภูมิสีของห้อง เมื่อใช้งานไปนานๆผมจะปวดหัวโดยไม่รู้ตัว แต่พอผมเปิดใช้งาน f.lux อุณหภูมิสีของจอ จะเหลืองขึ้นแสงสีฟ้าจะหายน้อยลง สีที่ออกมาจากจอจะใกล้เคียงอุณหภูมิสีของห้องมาก ช่วยให้ใช้งานได้สบายตาขึ้นมาก
อยากให้ใครที่มีปัญหาในการใช้งานคอมตอนกลางคืนลองเอาไปใช้กันดูครับ มีประโยชน์จริงๆ
อย่างไรก็ตาม f.lux นี่ไม่ได้ช่วยให้เราใช้งานคอมแล้วไม่ปวดตาเหมือนอ่านหนังสือเลยซะเดียวนะ แค่ช่วยให้มันล้าน้อยกว่าปกติแค่นั้นเอง เพราะฉะนั้นใช้คอมเท่าที่จำเป็น disconnect to connect กันบ้าง
ปล.เสียอย่างเดียวคือใครก็ตามที่ใช้ทำงานที่ ซีเรียสเรื่องสีมากๆ เช่น งาน color grading / photo retouching อาจจะไม่เหมาะกับซอฟแวร์นี้ แต่งานทั่วไปเช่นงานเอกสาร เล่นเกม ดูหนัง ใช้เว็บ เหมาะมากครับ
ปล.2 ข้อมูลการ research ที่เขียนอ้างอิง หาอ่านเพิ่มเติมได้จากเว็บ f.lux ตามนี้คับ https://justgetflux.com/research.html
ปล.3 feature ตัดแสงสีฟ้านี้ จะมาลง iPhone / iPad เร็วๆนี้ รอใช้กันได้ น่าจะอัพเดทรอบหน้า iOS 9.3 มาในชื่อ Night Shift ครับ