รัฐจารีตสมัยก่อนแนวคิดตะวันตกเข้ามาไง สสัยนั้นเขาไม่สนหรอกนะว่าผู้ปกครองเป็นใคร ชนขาติเดียยกันรึปล่าว ตัวอย่่งชัดๆคือล้านช้าง(ลาว)ที่ถูกสยามกับเวียดนามแผ่อืทธิพลเข้าไป เมืองที่มีอำนาจของทั้งสองฝ่ายอยู่จะเก็บภาษีตาม"ลักษณะบ้าน" ถ้าบ้านแบบเวคยดนามก็เสียภาษีให้เวียดนาม บ้านแบบไทยก็เสรยภาษีให้ไทย แบบลาวก็เสียภาษีให้ลาว ถ้าไม่ชอบพื่นที่นั้นก็ย้ายเจ้าไปในอนาจักรที่ชอบได้ หัวเมืองก็อาจเปลี่ยนเจ้าชีวิตได้ถ้าอยากเปลี่ยน(แต่ระวังโดนตีรืนด้วยละ)
ถ้ามึงเคยเล่นcivilization มันจะมีcultural victoryอยู่ ไม่ก็แบบถ้าเมืองมึงเจริญมากๆ แเมืองของอีกฝ่ายก็อาจแปรพักดิ์มาเข้ากับมึงได้แบบนี้ละ สาดหตุหลักๆที่เป็นแบบนี้คือรัฐสมัยก่อนไม่ถือเรื่องดินแดน แต่ถือเรื่องคน ถ้ามีคนก็มีแรงงาน มีแรงงานก็มีภาษี มีภาษีก็มีทหาร มีทหารก็มีอำนาจ มีแำนาจก็ขยานดินแดน วรลูปไปเรื่อยๆแบบนี้ละ