กูพิมพ์ไม่ครบในเม้นต์ขอโทษละกัน อธิบายอย่างง่ายของ cosmic horror คือ มันเป็นเรื่องที่ทำให้มนุษย์รู้สึกว่าตัวเองแม่งไม่มีค่าอะไรในจักรวาลนี้เลย เป็นส่วนเล็กเหมือนมดหรือแบคทีเรีย ทีนี้พวก old gods ตัวใหญ่มันก็ใช้ชีวิตของมันปกติ ตามที่พวกมนุษย์แม่งไม่เข้าใจเลยกลัวแล้วพยายามจะหาทางยับยั้ง ในขณะที่บางส่วนก็แม่งบาชู ตั้งลัทธิ ไปเชิญ old gods มาเองเฉย
ทีนี้พอพวกแม่งทำอะไรที่เพิ่มความรุนแรงขึ้น มันก็ไปกระดุดตา old gods เหมือนมึงโดนยุงกัดหรือเสือกไปเม็ดมดบนกำแพงที่ไม่เกี่ยวเห้อะไรกับมึงเลย บางคนก็อยู่เฉยๆ แต่บางคนทำไง ตบแม่ง ตบยุงตาย ตบมดตาย
อันนี้ก็เหมือนกัน มันตบมนุษย์ แล้วก็คนบนโลกก็ตายห่า ตายอย่างเขียด เมืองพังพินาศ จบ แต่นี้แหละหลักของ cosmic horror มันจะมีบางตอนที่มีข้อยกวเนโน้นนี่ พวกลัทธิบางครั้งมันก็เหมือนความสัมพันธ์แบบ mutualism แต่ไม่ใช่ในเชิงที่ old gods มาติดต่อโดยตรง มันเหมือนพวกลัทธิ เป็นแบคทีเรียที่มีประโยชน์ต่อ old gods และร่างกายของแม่งเลยให้ประโยชน์จากพวกนี้ แล้วพวกนี้มันก็ขยาย ได้พลังหรืออะไรบางอย่างกลายเป็นสัตว์ประหลาด แต่ความว่า old gods มันรู้ไหม ก็ไม่รู้สึกอะไร เหมือนมึงเคยรู้สึกไหมว่าเซลในร่างกายมึงกำลังทำงานอยู่ แบบนั้นเลย จบ