พระกถาวัตถุ
บาลี
คำอ่าน
ปุคฺคโล อุปลพฺภติ สจฺฉิกฏฺปรมฏฺเนาติ ฯ
ปุคคะโล อุปะลัพภะติ สัจฉิกัฏฐะปะระมัตเฐนาติ
อามนฺตา ฯ
อามันตา,
โย สจฺฉิกฏฺโ ปรมฏฺโ ตโต โส
โย สัจฉิกัฏโฐ ปะระมัฏโฐ ตะโต โส
ปุคฺคโล อุปลพฺภติ
ปุคคะโล อุปะลัพภะติ
สจฺฉิกฏฺปรมฏฺเนาติ ฯ
สัจฉิกัฏฐะปะระมัฏเฐนาติ,
น เหวํ วตฺตพฺเพ ฯ
นะ เหวัง วัตตัพเพ,
อาชานาหิ นิคฺคหํ หญฺจิ ปุคฺคโล อุปลพฺภติ
อาชานาหิ นิคคะหัง หัญจิ ปุคคะโล อุปะลัพภะติ
สจฺฉิกฏฺปรมฏฺเน เตน วต เร
สัจฉิกัฏฐะปะระมัฏเฐนะ เตนะ วะตะ เร
วตฺตพฺเพ โย สจฺฉิกฏฺโ ปรมฏฺโ ตโต โส
วัตตัพเพ โย สัจฉิกัฏโฐ ปะระมัฏโฐ ตะโต โส
ปุคฺคโล อุปลพฺภติ
ปุคคะโล อุปะลัพภะติ
สจฺฉิกฏฺปรมฏฺเนาติ มิจฺฉา ฯ
สัจฉิกัฏฐะปะระมัฏเฐนาติ, มิจฉา.
พระกถาวัตถุ (แปล)
(ถาม) ค้นหาบุคคลไม่ได้โดยปรมัตถ์ คือ ความหมายที่แท้จริงหรือ
(ตอบ) ใช่... ค้นหาบุคคลไม่ได้โดยปรมัตถ์ คือ โดยความหมายที่แท้จริง
(ถาม) ปรมัตถ์ คือ ความหมายอันแท้จริงอันใดมีอยู่ ค้นหาบุคคลนั้นไม่ได้โดยปรมัตถ์
คือโดยความหมายอันแท้จริงอันนั้นหรือ
(ตอบ) ท่านไม่ควรกล่าวอย่างนี้ ท่านจงรู้นิคคะหะเถิด
ว่าท่านค้นหาบุคคลไม่ได้โดยปรมัตถ์ คือ โดยความหมายอันแท้จริงแล้ว
ท่านก็ควรกล่าวด้วยเหตุนั้นว่า ปรมัตถ์คือความหมายอันแท้จริงอันใดมีอยู่
เราค้นหาบุคคลนั้นไม่ได้โดยปรมัตถ์ คือโดยความหมายอันแท้จริงนั้น
คำตอบของท่านที่ว่า ปรมัตถ์คือความหมายอันแท้จริงอันใดมีอยู่
เราค้นหาบุคคลนั้นไม่ได้โดยปรมัตถ์คือ โดยความหมายอันแท้จริงนั้นจึงผิด.
พระยะมะกะ
บาลี
คำอ่าน
เยเกจิ กุสลา ธมฺมา สพฺเพ เต กุสลมูลา
เย เกจิ กุสะลา ธัมมา สัพเพ เต กุสะละมูลา,
เย วา ปน กุสลมูลา สพฺเพ เต ธมฺมา กุสลา ฯ
เย วา ปะนะ กุสะละมูลา สัพเพ เต ธัมมา กุสะลา,
เยเกจิ กุสลา ธมฺมา สพฺเพ เต กุสลมูเลน เอกมูลา
เย เกจิ กุสะลา ธัมมา สัพเพ เต กุสะละมูเลนะ เอกะมูลา,
เย วา ปน กุสลมูเลน เอกมูลา สพฺเพ เต
เย วา ปะนะ กุสะละมูเลนะ เอกะมูลา สัพเพ เต
ธมฺมา กุสลา ฯ
ธัมมา กุสะลา.
พระยะมะกะ (แปล)
ธรรมบางเหล่าเป็นกุศล ธรรมเหล่านั้นทั้งหมดมีกุศลเป็นมูล
อีกอย่าง ธรรมเหล่าใดมีกุศลเป็นมูล
ธรรมเหล่านั้นทั้งหมดก็เป็นกุศล
ธรรมเหล่านั้นทั้งหมดมีอันเดียวกับธรรมที่มีกุศลเป็นมูล
อีกอย่างหนึ่ง ธรรมเหล่าใดมีมูลอันเดียวกับธรรมที่เป็นกุศล
ธรรมเหล่านั้นทั้งหมดเป็นกุศล.