>>37 - เรื่องคำที่มีเพศ เช่น businessmen / businesswomen
กุไม่แน่ใจว่าเรื่องการปรับคำนามที่มีเพศ หรือเรื่องการบูมของ PC อะไรเกิดก่อน แต่มันเกี่ยวข้องกันโดยตรงแน่ๆ และวัฒนธรรม PC ก็มีส่วนทำให้ไอเรื่องการใช้คำนามแบบ gender neutral หรือเป็นกลางทางเพศเป็นสิ่งสำคัญขึ้นมากๆ ก็ชัดเจน
เรื่องพวกนี้ (ถ้ายังไม่ไปมองพวก woke ปสด ที่อาจจะไม่ได้เข้าใจอะไรเลย แค่อยากฟินที่ได้ทำอะไร "ถูกต้อง" ไปวันๆ) มันก็มีไอเดียของมัน จะเห็นด้วยมั้ยก็อีกเรื่อง อย่างที่อธิบายไปเรื่องการใช้คำตอนแรก ถ้าอธิบายง่ายสุด มันก็มีไอเดียเรื่องว่าภาษามันเป็นตัวกลางที่ทำให้เราเข้าถึงความจริงบางอย่าง แล้วถ้าเราไม่ตระหนักถึงพลังของภาษา มันก็ทำให้วิธีคิดเราถูก shape ไปโดยไม่รู้ตัว
จากไอเดียนี้ + กับข้อเสนอที่ว่าเพศ (gender) มันไม่ได้มีสองเพศเหมือนเพศทางชีววิทยาที่มีสองแบบหลักของกลุ่มที่เราเรียกรวมๆ ว่า woke มันก็เลยเสนอว่าการใช้คำก็ควรจะ gender neutral ไปเลย เพื่อที่จะทำลายพลังของภาษา เช่น businessman/businesswoman มันก็บีบให้เราคิดว่า นักธุรกิจก็คงได้เป็นได้แค่ผู้ชายหรือก็ผู้หญิงแหละ (ในความเข้าใจและวิธีคิดของคนที่จำกัดด้วยภาษานะ) ส่วนเพศอื่น ถ้าพวกขี้เหยียดจัด อาจจะมองว่า "อีพวกกะเทย ไม่ต้องพูดถึง มันเป็นนักธุรกิจได้ด้วยหรอ" อันนี้อาจจะสุดโต่งไปหน่อย แต่โดยทั่วไปเราอาจจะนึกภาพกะเทยเป็นนักธุรกิจยากกว่า หรือ questioning กับพวกนักธุรกิจที่เป็นกะเทยมาก แต่มันก็รุนแรงในอดีตอ่ะนะ ปัจจุบัน โดยเฉพาะประเทศเรา กะเทยรวยๆ เยอะแยะ แต่เราก็อาจจะมีความรู้สึกว่า ไอห่า มันน่าเชื่อถือป่าววะ ซึ่งไม่เกิดกับผู้ชายหรือผู้หญิง ในฝั่งคนที่เป็น lgbt เอง คำมันก็ไม่มีพื้นที่ให้เขา คนที่ concern เรื่องนี้ก็ต้องการให้คำมัน inclusive ขึ้น ดังนั้นเลยสนับสนุนคำที่ gender neutral
- เรื่องนร. เลว
กุไม่แน่ใจว่ากลุ่มมันทำแคมเปญไร แต่มันก็มีไอเดียว่า คำสรรพนามในไทยที่มันมีลำดับชั้นชัดเจน (เช่น เรา ฉัน ดิฉัน เธอ หนู คุณ ท่าน ฯลฯ) มันนัยยะที่แสดงถึงความไม่เท่ากันของคนสองฝั่งที่คุยกันได้ หรือถ้าลึกกว่านั้น บางคนอาจจะมองว่ามันกำหนดความสัมพันธ์ทางอำนาจของคนสองฝั่งเมื่อเขาคุยกันหรือเอ่ยถึงกันเลย แล้วก็มากำหนด/ควบคุมพฤติกรรมของคนที่อยู่ในลำดับชั้นที่ต่ำกว่า
เหมือนเวลาเราคุย พอใช้คำว่า "หนู" ปุ้บ พลังของภาษามันก็ทำงานทันที เราก็พูดหรือทำตัวพินอบพิเทาขึ้น automatically ภาษาเกรงใจขึ้น เนื้อหาตรงไปตรงมาน้อยลง ฯลฯ หรือในทางกลับกัน ถ้าอีกฝั่งใช้คำว่าหนูกลับมาเพื่อคุยกับเรา มันก็สะท้อนเลยว่าเขามองเราเป็นผู้น้อยก่อนเพื่ออธิบายให้เราเชื่อฟัง เอาจริงๆ ภาษามันมีบริบทและการใช้เฉพาะที่เราเคยชินอยู่แล้ว "หนู" มันมีนัยยะว่าเป็นผู้น้อยกว่าชัดเจน ตรงนี้แหละที่มันมากำหนดพฤติกรรม และมีส่วนสร้างความไม่เท่าเทียมกันขึ้นมา แทนที่จะคุยกันในระดับที่เราเสมอกัน
แล้วไอคำว่า "หนู" มันก็เสือกมีประเด็นเรื่อง gender อีก คือสำหรับผู้หญิง คำสรรพนามที่ไม่เป็นทางการมากที่ไว้คุยกับผู้ใหญ่มันมีแค่คำว่า "หนู" (นึกภาพเวลานักเรียนหญิงคุยกับครู) จะใช้ "ดิฉัน" ก็เกินไป แต่ผู้ชายมันมี "ผม" ที่มีนัยยะที่เท่ากันกว่า (ทั้งมวลจะใช้คำว่า "เรา" ก็แปลกๆ ใช่มะ หรือแทนด้วยตำแหน่งเลยก็อาจจะพอถูไถ เช่นพูดว่า "นักเรียน")
ถ้าเอาพวกเลนส์ gender มาจับ ยังไง "ความเป็นผู้ชาย" มันก็โดนควบคุมน้อยกว่าผู้หญิงอยู่แล้ว เอาจริงในบริบท รร. ผู้ชายมีโอกาส push ไปจนถึงจุดที่กวนตีนครูเล่นหัวครูได้ ผู้หญิงนี่ยาก พูดไรผิดนิดหน่อยก็โดนมองผิดปกติแล้ว (ลองพิจารณาดู) ยกเว้นผู้หญิงที่ห้าวๆ มีความเป็นชายบ้าง (แต่ไม่ใช่ทอม ถ้าเป็นทอมนี่คนยิ่งหมั่นไส้) ก็อาจจะพอแซวครูได้บ้าง
พิมพ์มาซะยืดยาว ทั้งหมดที่พิมพ์เอาจริงๆ กุเฉยๆ กุมองภาษาเป็นผลผลิตของความสัมพันธ์ทางอำนาจในสังคมอยู่แล้ว ก็สังคมเรามีความสูงต่ำชัด มันก็สะท้อนมาในภาษา หรือวิธีคิดแบบคริสเตียนที่เป็นรากของตะวันตกมันแบ่ง role ชายหญิงชัดจัดๆ มันก็สะท้อนมาในภาษาที่มีเพศ ดังนั้น ถ้าจะจัดการเรื่องไอความเหลื่อมล้ำไรนี่ กุมองเรื่องการเปลี่ยนโครงสร้างทางการเมือง เศรษฐกิจ กฎหมายเป็นหลัก ส่วนวัฒนธรรมซึ่งรวมถึงภาษาเป็นเรื่องรองลงมา (แต่ตรงนี้ บางคนอาจจะเถียงได้ว่า ถ้าไม่เปลี่ยนวัฒนธรรม กฎหมายการเมืองเศรษฐกิจไรต่างๆ ก็เปลี่ยนยาก เพราะขาดแรงสนับสนุน อันนี้ก็ว่ากันไป อยู่ที่ยุทธศาสตร์แต่ละคนด้วย) แล้ว PC ตอนนี้มันเลอะเทอะเกิน กุเลยมีจุดยืนแบบ non pc
ส่วนไอพวก PC Culture แบบสุดโต่ง มันมองเป็นเรื่องภาษาเป็นสารัตถะเกิน จนไม่สนหีแตดอะไรเกินไป