>>692 ส่วนตัวนะเรื่องวัฒนธรรมของชาวนาวิคนี่น่าจะนานพอควรขนาด เผ่าที่อยู่ป่า กับ ทะเล กายภาพมันยังต่างกันขนาดนั้นได้(มือกับหาง พัฒนาตามที่อยู่อาศัย) แสดงว่ามันต้องอยู่กับสภาพแวดล้อมนั่นมาหลายรุ่นมากๆ ถึงจะเป็นขนาดนั้นได้ แล้วการเชื่อมต่อกับสิ่งมีชีวิตอื่นได้ทำให้การพัฒนาหลายอย่างช้ากว่าที่ควร คิดดูถ้ามีนาวิคสักคนคิดค้นการปฎิวัติอุตสาหกรรมได้ แค่จำนวนเชื้อเพลิงที่ต้องใช้ก็คงโดนคนรวมเผ่ากระทืบก่อนแล้ว