"โกงข้อสอบ
อันนี้พูดถึงเรื่องโกงข้อสอบทั่วๆไปนะ ไม่ได้พูดถึงเฉพาะกรณีการโกงสอบเข้าหมอรังสิตเคสเดียว เดี๋ยวอ่านแล้วจะว่า เอ๋ อาจารย์xxทำไมมาแก้ต่างให้พวกคนไม่ดี บ้ารึเปล่า พอดีเห็นปฎิกริยากับข่าวนี้แล้วมีประเด็นบางอย่างที่น่าสนใจแต่ยังไม่ค่อยมีใครพูดถึง
ขึ้นชื่อว่า “โกง” ได้ยินก็โมโหแล้วใช่มะสำหรับคนไทยทั่วๆไปเนี่ย ราวๆสิบปีกว่าๆมานี้เป็นประเด็นสำคัญของประเทศเลย เรื่องโกง เรื่องคอรัปชั่น ประเทศชาติเราไม่เจริญก็เพราะคนโกงเนี่ยแหละ เป็นอะไรที่เลวร้ายมาก อันนี้ไม่เถียง แต่เราๆจบกันแค่ที่ด่าคนโกง อยากจับคนโกงไปประหารไง และวิธีแก้ปัญหาก็คือการสร้างจิตสำนึก สั่งสอนลูกหลานว่ามันไม่ดีนะ อย่าโกง จบอยู่แค่นี้ ซึ่งก็ถูก แต่ไม่ถูกทั้งหมด
ก็เหมือนกับทุกๆเรื่อง การลดทอนประเด็นปัญหาให้เหลือแค่ระดับ “บุคคล” โยนว่าเป็นเรื่องจิตสำนึก สันดาน ความละอายต่อบาปของแต่ละคน มันทำให้เราไม่เข้าใจกลไกของปัญหาอย่างแท้จริง แล้ววิธีแก้ปัญหาเราก็กลับไปที่ระดับบุคคล ไปสร้างจิตสำนึกอะไรเนี่ยไปเรื่อย คือทำแบบนี้ไปยี่สิบสามสิบปีมันก็ไม่ได้ผลหรอก ถ้าเราไม่ไปแตะตัว “โครงสร้าง” ที่ทำให้เกิดปัญหาด้วย
กลับมาที่เรื่องการโกงข้อสอบเนี่ยเราพูดกันแต่ประเด็นคุณธรรม จริยธรรม หมอผู้ใหญ่ก็ได้ทีออกมาเทศนากันใหญ่ว่าวิชาชีพแพทย์ต้องมีคุณธรรมสูง โกงเข้ามาอย่างนี้เป็นหมอไม่ได้หรอก ซึ่งไม่ถูกทั้งหมด ผมเป็นอาจารย์มาหลายปีแล้ว จะบอกว่าเจอทุกปีนะเรื่องนักเรียนลอกข้อสอบ ลอกงานมาส่ง โกงรีไควเมนท์ ให้คนอื่นทำแลปให้ ฯลฯ มีหมดแหละ ขึ้นอยู่กับว่าจะจับได้หรือเปล่า ถ้าเราคิดง่ายๆแบบข้างต้นนี่เราก็ชี้หน้าด่าไปเลยว่าเด็กพวกนี้เลวไม่มีคุณธรรม อย่าให้จบมาเป็นหมอเลย ไล่ออกให้หมดเถอะ
แต่เอาเข้าจริงเด็กเหล่านี้ก็ไม่ได้เลวร้ายอะไรขนาดนั้นหรอก หลายคนก็เป็นเด็กดี ใส่ใจคนไข้ มีน้ำใจกับเพื่อนฝูง เพียงแต่ ณ จังหวะนั้นๆมันมีอะไรบางอย่างที่ทำให้เขาเลือกที่จะไม่ตรงไปตรงมากับการเรียน เช่น อ่านหนังสือไม่ทัน ตกสเตปแล้วตกสเตปอีก คนไข้จะมาไม่ได้แล้วแต่ดีไซน์ยังไม่ผ่านอาจารย์แม่งก็ไม่ค่อยเข้ามาตรวจ ไปจนถึงเหตุผลงี่เง่าๆแบบไม่ชอบเรียนวิชานี้เลย ลอกๆให้มันผ่านไปแล้วกัน เหตุผลมันมีหลากหลาย แล้วไอ้ระบบการเรียนการสอนในคณะก็มีส่วนเยอะที่ทำให้นักศึกษาต้องดิ้นรน เพราะถ้าไม่ผ่าน ไม่ได้รีไคว์เมนท์ สอบไม่ได้ เค้าจะโดนทิ้งไว้ข้างหลัง ใครที่จิตใจไม่แข็งแกร่งพอก็อาจจะเลือกการเอาตัวรอดโดยไม่เลือกวิธีการทั้งๆที่พื้นฐานก็ไม่ได้เป็นคนชั่วร้ายอะไร
ลองมาคิดๆดูแล้ว สิ่งที่ทำให้เด็กนักเรียนมี “แนวโน้ม” ที่จะ “โกง” ข้อสอบ นอกจากการเป็นเด็กนิสัยไม่ดีแล้ว อันหนึ่งที่สำคัญมากๆก็คือระบบการศึกษาบ้านเรามันเน้น “academic achievement” หรือผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษามาตั้งแต่ชั้นก่อนอนุบาลเลย คือถ้าคุณจะเป็นคนที่ประสบความสำเร็จในชีวิตเนี่ย คุณต้องเรียนเก่งๆ สอบได้เกรดดีๆ พิสิกส์ เคมี ชีวะต้องแน่น แล้วไอ้นิยามการ “ประสบความสำเร็จในชีวิต” เนี่ยมันก็แคบมาก คือคุณก็ต้องสอบเข้ามหาวิทยาลัยดีๆได้ อยู่ในคณะดีๆ เป็นหมอ เป็นวิศวกร ถ้าสายศิลป์ก็ต้องเข้าอักษรจุฬาหรืออะไรก็ว่าไป อย่างน้อยก็ต้องจบปริญญาตรีนั่นแหละถึงจะประกันว่าคุณจะมีชีวิตที่ดี ซึ่งการจะไปถึงตรงนี้คุณก็ต้อง “เก่งเรียน” เก่งในที่นี้คือเก่งเลข เก่งภาษา เก่งอะไรที่มันเป็น academic แม้แต่ถ้าอยากเป็นพ่อครัวก็ต้องเก่งเคมี จะได้เข้าฟู้ดไซน์ หรือเก่งอังกฤษจะได้เข้าการโรงแรม คือทุกอย่างมันขึ้นอยู่กับการเก่งหนังสือหมด มันถึงมีพ่อแม่ที่กำหนดตารางชีวิตให้ลูกแบบที่แชร์กันอยู่น่ะ นั่นคือโอนลี่เวย์ของการประสบความสำเร็จของเด็กไทยเลย
(ต่อเม้นล่าง)