อ่านข่าวไปเจอว่าที่จีนกำลังมี movement ใหม่ที่เรียกกันว่า lying flat โดยคอนเซปต์คือทำงานแค่พอให้มีชีวิตอยู่ได้ แล้วก็นอนแห้งๆ ไปไม่ดิ้นรนอะไรไป การดูแลตัวเองใช้งบประมาณ 800 หยวนต่อเดือน
เจ้าของเทรนด์ทำงานเป็นนักแสดงในกองถ่าย ไปรับงานแสดงเป็นตัวประกอบยืนเฉยหรือนอนเป็นศพประมาณ 2-3 วันต่อเดือนก็ได้เงินพอ แล้วก็จบทั้งเดือน
เทรนด์นี้กำลังแพร่หลายมากขึ้น ทำงานให้พอมีชีวิตได้แล้วจบ
เทรนด์นี้กำลังโตขึ้นเรื่อยๆ วัยรุ่นจีนหลายๆ คนบอกว่าทำงาน 996 (เข้างาน 9 โมง เลิกสามทุ่ม 6 วันต่อสัปดาห์) ก็ได้แค่อยู่รอดอยู่แล้วไม่ได้ทำให้ชีวิตดีขึ้นอะไร จะให้สู้มากกว่านี้ก็ไม่ไหวแล้ว ดังนั้นสู้ใช้ชีวิตแบบ lying flat ดีกว่า ค่าเท่ากันแต่สบายกว่า
สิ่งนี้กำลังสร้างปัญหาให้สังคมจีน เมื่อคนจีนจำนวนหนึ่งปฏิเสธที่จะขับเคลื่อนเศรษฐกิจ และทำงานแค่พออยู่รอด จนกระทั่งรัฐบาลจีนต้องออกมาประนามว่าเป็นการใช้ชีวิตที่ไร้ค่า น่าอับอาย ไม่คิดถึงส่วนรวม มนุษย์มันไม่ควรจะอยู่รอดไปวันๆ ซึ่งคนในวัฒนธรรมนี้ก็หาได้สนใจไม่ แถมบางคนยังตอกหน้ากลับอีกว่าแล้วพวกคุณที่ดิ้นรน 996 กัน ทำอะไรได้มากกว่าอยู่รอดไปวันๆ ด้วยเหรอ
ผมสนใจปัญหานี้ในหลายๆ แง่
ข้อแรก ผมคิดว่าวิธีการที่ประนามหยามเหยียดและเอากำลังเข้าฟาด มันไม่ได้ผลกับคนกลุ่มนี้ และวิธีที่ดีกว่าหากอยากจะให้เขาลุกขึ้นมาสู้ชีวิตขับเคลื่อนเศรษฐกิจ คือการทำความเข้าใจว่าทำไมเขาถึงรู้สึกว่าดิ้นรนไปก็เท่านั้น ถ้าเขามองไม่เห็นว่าจริงๆ มันมีหนทางก็สร้างความเข้าใจ แต่ถ้าระบบมันไม่มีหนทางจริงๆ ก็ปรับระบบ
ข้อสอง พอปรับระบบหลายๆ คนอาจจะคิดว่าระบบมันแฟร์ทำไมต้องปรับระบบให้ไอ้พวกขี้แพ้พวกนี้ ซึ่งถ้าความขี้แพ้พวกนั้นมันไม่มีผลอะไรกับเศรษฐกิจรวมมันก็ไม่ต้องปรับหรอก แต่ที่รัฐบาลจีนและหลายๆ คนออกมาดิ้นนั่นมันไม่ใช่เพราะว่าทุกคนรู้ว่าสุดท้ายเราก็หนีกันไม่พ้นหรอกเหรอ
ข้อสาม พอคิดแบบนี้แล้วจะเห็นว่าเศรษฐกิจของประเทศมันต้องอาศัยทั้งความร่วมมือและการแข่งขัน ทัศนคติที่แบ่งว่าโลกเรามีพวกขี้แพ้กับพวกผู้ชนะแล้วทำไมฉันต้องแคร์พวกขี้แพ้ มันก็เป็นปัญหา เพราะถ้าถึงที่สุดแล้วพวกขี้แพ้ไม่แคร์คุณพอๆ กัน ตัดสินใจ lying flat ไมมีใครทำงานร่วมมือกันสร้างองค์กรสร้างบริษัทสร้างคอมมิวนิตี้ โลกก็เดินหน้าได้ยาก คุณก็เดือดร้อน แต่กลับกันไม่มีการแข่งขันเลยก็ไม่มีแรงจูงใจเช่นกัน การปรับกติกาและระบบไม่ได้สำคัญที่ว่าเราจะไม่ยอมปรับกติกาและระบบให้ไอ้พวกขี้แพ้ แต่เราปรับกติกาให้อยู่ร่วมกันได้ ไม่ให้มีคนมากเกินไปที่รู้สึกว่ากติกาไม่แฟร์จนตัดสินใจไม่เล่น lying flat กันไปหมด
ข้อสี่ สิ่งนี้ไม่ไกลจากเมืองไทย ผมรู้สึกว่าที่คนกำลังสู้กับระบบอยู่ด้วยวิธีที่พลาดบ้างโง่บ้างฉลาดบ้างมันยังเป็นสัญญาณที่ดีกว่าคนตัดสินใจ lying flat เยอะนะ การมี authorative power สมบูรณ์แบบฮ่องเต้สี มันก็ไม่ได้แปลว่าคุณไม่ต้องพึ่งคนอื่นนะ
#มิตรสหายท่านหนึ่ง